Hoe Meet je je Stressniveau? Het Verhaal van de Gekookte Kikker en Praktische Tips
Stress overkomt je vaak zonder dat je het zelf doorhebt. Het verhaal van de gekookte kikker is hier een perfecte metafoor voor. Een bioloog onderzocht eens hoe kikkers reageren op geleidelijke temperatuurstijgingen. Een kikker in een glazen bak met koud water sprong er niet uit toen het water langzaam werd verwarmd, totdat het te laat was en de kikker te suf was om nog te reageren. De kikkers die plotseling in het warme water werden geplaatst, sprongen er wel direct uit. Het moraal van dit verhaal? Geleidelijke veranderingen zijn moeilijker waar te nemen, en voordat je het weet, ben je jezelf aan het uitputten zonder het te beseffen. Dit is precies wat er gebeurt bij het ontwikkelen van een burn-out.
Hoe Meet je of je in een 'Kookpunt' Zit?
Om te voorkomen dat je zelf een 'gekookte kikker' wordt, is het belangrijk om je stressniveau te meten. Maar hoe doe je dat? Hoewel het meten van het stresshormoon cortisol in je speeksel een manier is, is dit niet praktisch voor dagelijks gebruik. Gelukkig zijn er andere, eenvoudigere methoden om je stressniveau te monitoren.
1. Vragenlijsten om Stress in Kaart te Brengen
Er bestaan verschillende gevalideerde vragenlijsten, zoals de Vier-Dimensionale Klachten Lijst (4-DKL), de Utrechste Burnoutschaal (UBOS), de Checklist Individuele Spankracht (CIS) en de Potter-vragenlijst. Als je gewend bent om je signalen te negeren of jezelf voor de gek houdt met gedachten als 'het valt best mee', kunnen de resultaten van zo'n vragenlijst een vertekend beeld geven. Bespreek deze resultaten daarom steeds uitgebreid met een coach. Denk terug aan de kikker: hij zou misschien zeggen dat het water ‘lekker warm’ is, terwijl het in werkelijkheid al te laat is.
2. Lichamelijke Reacties als Maatstaf
Je lichaam reageert op stress met een aantal lichamelijke reacties. Deze reacties zijn betrouwbare indicatoren van je stressniveau:
- Ademhalingsfrequentie: Een verhoogde ademhaling (meer dan 15 ademhalingen per minuut in rust) kan een teken zijn van stress. Dit kan worden gemeten met een zuurstofsaturatiemeter, die ook de verzadiging van zuurstof in je bloed laat zien. Een te hoge frequentie kan leiden tot chronische hyperventilatie, wat samenhangt met aandoeningen zoals burn-out, fibromyalgie en chronische vermoeidheid.
- Bloeddruk: Normale bloeddrukwaarden zijn 120/80. Een verhoogde bloeddruk kan door stress komen, maar het is altijd verstandig om de oorzaak door een arts te laten beoordelen.
- Hartslagfrequentie: Door je rustpols elke ochtend te meten, kun je je stressniveau monitoren. Een stijging van je rustpols kan wijzen op verhoogde stress.
- Huidtemperatuur: Biodots kunnen de temperatuur van je huid meten. Bij ontspanning is je huid warmer, bij stress wordt deze kouder. Door de veranderingen te volgen, zie je welke situaties stressvol zijn en of ontspanningstechnieken effectief zijn.
- Hartslagvariabiliteit (HRV): Dit is de variatie in tijd tussen je hartslagen. Een hoge variabiliteit duidt op ontspanning, terwijl een lage variabiliteit wijst op stress. HRV is een van de betrouwbaarste methoden om je stressniveau te meten.
Meten = Weten
Het gebruik van bovenstaande methoden helpt je om je stressniveau beter te begrijpen en geeft je inzicht in wanneer het tijd is om actie te ondernemen. Bij Diaspoor werken we met diverse meetinstrumenten, zodat je de methode kunt kiezen die het beste bij je past.
Wil je meer weten?
Ben je benieuwd naar hoe je je stress kunt meten en wil je aan de slag met het aanpakken van burn-outklachten? Vraag dan vrijblijvend meer informatie aan over onze stress- en burn-outbegeleiding. Wij helpen je graag om weer grip op je leven te krijgen.
