Hoewel Socrates ongeveer tweeduizend jaar geleden al enkele basisprincipes van het hedendaagse coachen de wereld instuurde, werd coaching pas echt bekend tijdens de laatste twee decennia.
Definitie van coachen
Tot vandaag is er geen algemeen gangbare definitie van coaching. Er bestaan er tientallen.
Een modernere definitie van coaching klinkt als volgt “Coaching is iemands potentieel ontsluiten zodat die optimaal presteert. Coaching is veeleer iemand ondersteunen bij het bijleren dan iemand onderrichten.”
Deze vind ik zelf ook zeer geslaagd: “Coaching is de vorm van begeleiding die erop gericht is mensen in positieve zin te veranderen, uitgaande van gezonde mensen en een geloof in de veranderingsmogelijkheden die liggen besloten in de blijvende wisselwerking tussen inzicht en gedrag”.
De term
- De term coachen komt uit het Frans. (coche)
- Coach is het Franse en later (rond 1500) Engelse woord voor een (koets) om mensen te transporteren van de ene naar de andere plaats.
- Het besturen van een koets werd coaching genoemd.
- De bron van het werkwoord 'to coach' is “het vervoeren van een gewaardeerd, of waardevol persoon van waar hij was naar waar hij wil zijn.”
Coaching versus therapie
Verwar coaching echter nooit met therapie. Coaching is in origine steeds werk gerelateerd, proactief en gericht op het bewustzijn.
Therapie is niet werk gerelateerd, eerder reactief en gericht op het onderbewuste van een individu.
Haal je deze twee door elkaar, dan doe je meer kwaad dan goed. In zijn artikel ‘The Very Real Dangers of Executive Coaching’ (Harvard Business Review), wijst Steve Berglas op deze risico’s en dus jammer genoeg, op de gewoonte van ongeschoolde coaches om dieper in te gaan op psychotherapeutische kwesties dan ze vakkundig aankunnen.
De essentie van coaching
Je kan beperkt succes boeken door vlijtig met een coaching model aan de slag te gaan. Maar zonder een degelijk begrip in de onderliggende dynamiek benut je nooit het volle potentieel. En dit is jammer genoeg het geval bij heel wat van de mensen die zich vandaag ‘coach’ noemen.
Wat is dan de essentie van coaching? Jij, als coach, helpt iemand om bewustzijn te vergroten en vervolgens verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar beslissingen.
Het bewustzijn van de coachee
In onze hersenen hebben we een mechanisme in onze dat alle inkomende signalen filtert en alleen de belangrijkste doorlaat. Zonder dit mechanisme kan je niet functioneren. Dit selectieproces gebeurt automatisch, zonder bewuste inspanningen. Wat je wel kan doen, is je hersenen voeden met betere input en zo beïnvloeden welk belang je hersenen hechten aan bepaalde informatie.
Wat heeft dit met coaching te maken? Coaching wil de prestaties verbeteren. Dat laatste bevorder je via een beter bewustzijn. Dus als een coach je kan helpen om jouw bewustzijn te verbeteren en betere input te verzamelen, verhoog je jouw kans op betere prestaties.
Een coach kan echter niemand opleggen om zijn of haar hij zijn bewustzijn te verhogen. De gecoachte moet zijn brein zelf sturen en activeren door te focussen. Een coach vergemakkelijkt dit proces wel door de juiste vragen te stellen.
Verantwoordelijkheidszin van de coachee
Ik kan niemand iets leren, ik kan hen enkel aan het denken zetten.
Socrates
Verantwoordelijkheidszin is een belangrijk element binnen coaching. Wanneer je met volle overtuiging de verantwoordelijkheid voor jouw actieplan opneemt, zal je betrokkenheid toenemen. Dit leidt onvermijdelijk tot betere resultaten.
Je prestaties verbeteren niet als je verplicht wordt verantwoordelijk te zijn, of als dat van jou verwacht wordt
Je kiest dat zelf uit vrije wil. Want kunnen kiezen gaat immers gepaard met verantwoordelijkheid. Een coach kan je helpen bij het denkproces door vragen te stellen, maar de uiteindelijke beslissing om al dan niet over te gaan tot actie ligt bij jou.
Bron: Prof Ans De Vos, Next Generation, Cursus Loopbaanbegeleiding Diaspoor Werk met Zin, VDAB Draaiboek loopbaanbegeleiding
